تخمین عمر مفید ساختمان بتن مسلح بر اساس فاکتورهای مختلفی صورت می گیرد. عواملی ممکن است سبب نادرست بودن پیش بینی ها شوند.
بیشتر سازه های جدید از نوع سازه های بتنی هستند. در واقع بتن به اندازه ای خود را خوب نشان داده است که برای ساخت هر نوع سازه ای از انواع مختلف آن مانند بتن معمولی، بتن پیش تنیده، بتن مسلح و ... استفاده می کنند.
یکی از تفاوت های مهمی که بین سازه های اسلکت فلزی و اسکلت بتنی وجود دارد، طول عمر ساختمان ها است. شواهد نشان می دهد که سازه های بتنی از طول عمر بیشتری نسبت به سازه های فولادی برخوردار هستند.
فرمول محاسبه طول عمر ساختمان اسکلت بتنی
تخمین عمر مفید ساختمان بتن مسلح بر اساس فرمول مشخصی انجام نمی شود. زیرا عوامل مختلفی در تعیین سن ساختمان دخیل می باشند. کیفیت بتن به کار رفته در ساختمان، میزان دقت و مهارت در اجرای اسکلت و فونداسیون ساختمان، کیفیت سایر مصالح ساختمانی به کار رفته در ساختمان و ... در مجموع تعیین کننده طول عمر ساختمان می باشند. در بیان سن ساختمان باید توجه شود که سه سن مختلف می توان برای یک ساختمان بیان کرد.
اولین سن، سن واقعی ساختمان است که از زمان صدور پروانه یا جواز ساخت محاسبه می گردد.
دومین سن، سن بهره برداری ساختمان می باشد که از زمان شروع به استفاده از ساختمان محاسبه می گردد.
سومین سن، سن سندی می باشد که از زمان صدور سند برای ساختمان حساب می شود.
تخمین عمر مفید ساختمان بتن مسلح هرگونه که انجام شود، در نهایت سن ساختمان بتن مسلح را بر اساس این سه مورد بیان می کنند. در عرف سن ساختمان را از زمان صدور پایانکار برای آن حساب می کنند.
عوامل دخیل بر طول عمر سازه های بتنی
فاکتورهای زیادی وجود دارند که بر طول عمر ساختمان اثر می گذارند و آن را کاهش یا افزایش می دهند. سازه های بتن مسلحی که بسیار مقاوم و باکیفیت احداث شده اند، در برابر هر نوع عامل تهدیدکننده ای دوام می آورند و دچار مشکل نمی شوند. اما به طور کلی عوامل زیر بر طول عمر ساختمان بتن مسلح اثر گذاشته و موجب می شوند که تخمین عمر مفید ساختمان بتن مسلح نادرست شود.
نم و رطوبت: اگر بخش های مختلف سازه با مشکل نم و رطوبت مواجه شود، طول عمر ساختمان بسیار کم می شود. زیرا رطوبت به تدریج بر فونداسیون اثر گذاشته و سبب زنگ زدگی فولاد می شود. هر اندازه که فولاد مقاوم تر باشد، این مشکل کمتر پیش می آید.
باران اسیدی: باران اسیدی، بارانی است که دارای درصد زیادی از یون های پی اچ پایین باشد. باران اسیدی نه تنها بر سلامت انسان اثر گذاشته، بلکه طول عمر ساختمان ها را تحت تأثیر قرار می دهد. این نوع باران موجب خوردگی مصالح و فرسایش سنگ و آجر می شود که این مسئله قطعاً عمر ساختمان را کاهش می دهد.
تغییرات دمایی: تغییرات دمایی که در طول شبانه روز رخ می دهد و تغییرات دمایی که در اثر تغییر فصول ایجاد می شود، سبب می شود که برخی از مصالح ساختمانی دچار انبساط و انقباض مکرر شوند و در نتیجه، مقاومت خود را به تدریج از دست بدهند.
محاسبه و تخمین عمر مفید ساختمان بتن مسلح
در تخمین طول عمر چنین سازه هایی، مواردی درنظر گرفته می شود و بر اساس آن طول عمر ساختمان پیش بینی می شود. اما زمانی که مهندسان و پیمانکاران به ساخت و اجرای پروژه ها اقدام می کنند، برخی از اصول را رعایت نمی کنند و به برخی از اصول مهم بی توجه هستند. این مسئله سبب می شود که تخمین طول عمر سازه ها درست از آب در نیاید. برای آنکه طول عمر سازه ها مطابق با پیش بینی ها صورت بگیرد، باید نظارت کافی بر تمامی مراحل کار وجود داشته باشد.